эем электронды есептеу машинасыны

Cуреттер itcon-s.com, 900igr.net сайттарынан

ХХ C. ЭЕМ пайда болCандыKтан есептеуш техника дамып, жарты CасырCа жуыK уаKыт шнде к_рдел ™згерстерге aшырады. СондыKтан электронды-есептеуш машиналардыS дамуы брнеше кезеSнен тaрды. ¶ кезеS (1945-1955 жылдар) ХХ C басында радиотехниканыS дамыCан кезеS болатын. Сол кездег радиоKабылдаCыштар электронды-вакуумды шамдармен жaмыс стейтн. АлCашKы электрондыK-есептеуш машиналарды Kaрастыру _шн осындай электронды-вакуумды шамдар Kолданылды. Электронды шамдармен жaмыс стейтн алCашKы электронды есептеуш машина 1946 жылы АJШ-та Kaрастырылды. Дж. Моучли ж‰не П. ЭккерттS ойлап тапKан машина ENIAC «Electronic Numerical Integrator and Computer» деп аталды. Машина  300 к™бейту немесе 5000 Kосу амалын орындайтын. Бaл сол кезге дейн Kолданылып келген Mark-1 секлд машиналардыS жылдамдыCымен салыстырCанда мыSдаCан есе артыK болатын. АмерикандыK Cалым Джон Фон Нейман 1946 жылы жазCан «EDVAC машинасы туралы алдын-ала баяндамасында» электронды-машиналарды Kaрастыру мен басKарудыS жаSа тaжырамдамаларын aсынды. ОсыныS негзнде 1949 жылы EDVAC (Electronic Discrete Variable Computer) пайда болды. EDVAC-тыS ENIAC-тан айырмашылыCы – онда ™Sделетн барлыK м‰лмет ондыK сандар т_рнде емес еклк сандар т_рнде кодталатын ж‰не есептеуге Kажетт м‰лметтер мен оны ™Sдеуге Kажетт программа жадтыS бр жернде саKталатын. Бзде алCашKы ЭЕМ-дер 1951 жылы — МЭСМ (Малая электронная счетная машина) ж‰не 1952 жылдары — БЭСМ (Большая электронная счетная машина) жарыK к™рд. Оларды  КСРО-ныS  Cалымы Сергей Алексеевич Лебедев жасады. БЭСМ-лар еS Kуатты компьютерлердS Kатарында ед. АлCашKы ЭЕМ-дер он мыSдаCан электронды шамдардан тaратын. СондыKтан олар ж_здеген киловатт электр энергиясын пайдаланып, ж_здеген шаршы метр жер аумаCын алып жатты. Жaмыс ™нмдлг секундына 20 мыS операция Cана ед. Осындай KaрылCыларCа баCдарламаларды енгзу _шн перфокарталар мен перфоленталар Kолданылды.

Jазрг электронды есептеуш машиналардыS арCы тег – есепшот. Тарихи деректерге с_йенетн болсаK, есепшоттыS жасы 2000-5000 жылдар шамасында, ал пайда болCан жер не Jытай, не Египет. Есепшотты гректер мен Батыс-ЕуропалыKтар «абак» деп, KытайлыKтар «суан-пан», жапондыKтар «серобян» деп атады. Осы Kарапайым Kaралмен есептеулер оныS шaSCыл таKтада орналасKан тастарын жылжыту арKылы ж_ргзлген. ЕсепшоттаCы тастар пл с_йегнен, шынылардан, Kола мен басKа металлдардан жасалCан. ЕсепшоттыS жетлдрлген т_р кейбр жерлерде осы к_нге дейн Kолданылып келед. Кейн келе XVII C басында шотландиялыK математик Джон Непер логарифм т_снгн енгзп, халыKKа логарифм кестесн жария Kылады. Осы баCыттаCы зерттеу жaмыстарын Д.Робертсон да ж_ргзген. Ол  Исаак НьютонныS еSбектерне негзделе отырып, 1761 жылы ж_гртпес бар навигациялыK есептеулерд ж_ргзетн логарифмдыK сызCыш жасаCан болатын. Логарифмдк сызCыш инженерлердS басты есептеуш Kaралы болды. Кейн оларды электронды есептеуш машиналары ыCыстырды. Он тоCызCа енд толCан француз математиг Блез Паскаль жетектер мен д™Sгелектерден тaратын механикалыK есептеу KaрылCысын Kaрастырды. Бaл KaрылCыныS к™мегмен к™порынды сандарды Kосу м_мкн болды.1694 жылы атаKты немс математиг Лейбниц ПаскальдыS идеясын дамытып, ™знS механикалыK есептеу машинасын – арифмометрд Kaрастырды. Д™SгелектS орнына мaнда цифрлар жазылCан цилиндр Kолданылды. Бaл Kaрал к_рдел Kосу мен алу есептеулерн ж_ргзумен Kатар, сандарды б™лу, к™бейту, тпт квадрат т_брн табу амалдарын да орындайтын болды. Кейн арифмометр брнеше рет жетлдрлд. Бaл баCытта орыс ™нертапKыштары П.Л.Чебышев пен В.Т.Однер к™п еSбек етт. Арифмометр Kазрг Kолданыста ж_рген калькуляторлардыS негзн салды. Арифмометр мен Kарапайым калькулятор есептеу жaмыстарын механикаландыру KaралдарыныS Kызметн атKарады, бaларда есептеуде адамныS ™з ‰рекеттер тзбегн аныKтап басKарады. ПаскальдыS идеясын дамытып, ™знS механикалыK есептеуш машинасын – арифмометрд Лейбниц 1694 жылы Kaрастырды. ЛейбництS машинасы Kосу, алу, к™бейту, б™лу, тпт квадрат т_брд табу амалдарын орындай алатын. Кейн осы KaрылCыны жетлдру маKсатымен орыс Cалымдары Чебышев пен Однер Cылыми-зерттеу жaмыстарын ж_ргзп, аянбай еSбек еткен. СолардыS арKасында Kазр бз калькуляторды Kолданып келемз.